Achter
Patrick staat een vitrinekast, volgestouwd met de meest uiteenlopende
gedateerde producten, van shampoo en tandpasta tot koekjestrommels. Patrick
keert zich om en ook hij ziet nu bovenop de kast de twee bekers, uit de tijd waarin Vlaanderen op zondag voor de ochtendmis nog
massaal met de duiven speelde.
De
chaos in de kast is van die aard dat het geheel, vermoedelijk ongewild, iets
artistieks krijgt. Het herinnert mij aan rekken vol Oost-Europese producten die
ik ooit in het SMAK opmerkte. Tot kunst verheven door niemand minder dan wijlen
Jan Hoet.
Het
brengt mij ertoe om te vertellen over mijn zomerreis naar Tsjechië. Over de
onverstaanbaarheid van de taal ginds, de restanten van het communisme op het
platteland, de overrompelende hoofdstad Praag, waar men de laatste souvenirs van
de Fluwelen Revolutie op het altaar van de commercie heeft geofferd. Het zijn
geen spectaculaire onthullingen, maar het helpt de tijd te doden tussen de
tomatensoep en de kip archiduc.
Dan
begint Patrick plots over zijn reis lang geleden naar Polen. ‘Nog voor de tijd
van Walesa,’ beklemtoont hij. En die toevoeging maakt mij stil, want ze
refereert in mijn gedachten naar het meest ongebreidelde communisme. Patrick
vertelt hoe hij en zijn gevolg de Oost-Duitse grenswachten moesten trotseren en
ten slotte strandden in een plaatselijke kroeg. Iedereen hing er aan hun lippen
en één Oost-Duitser bood hen zelfs onderdak aan in zijn eigen woning. ’s Nachts
kwam hij zowaar nog met een bak bier aandraven. Veel beter kan je als Belg niet
onthaald worden.
Zelf
heb ik als kind één keer aan de Oostenrijks-Hongaarse grens gestaan, maar het
enige wat ik mij daarvan herinner, was dat er veel kikkers en ooievaars in het
gebied voorkwamen. Voor een kleine jongen was dat haast even interessant als de
dreigende wachttorens aan de einder. Zo niet bij Patrick. Bij hun terugkeer
werd zelfs de achterbank van de wagen weggehaald. School daar geen Pool of
DDR-onderdaan die zijn geluk in het vrije Westen wou beproeven? Maar Patrick had
niets of niemand meegesmokkeld. Alleen zijn verlangen naar de vrijheid en de
liefde voor zijn vaderland…
Benieuwd naar het vervolg van 'De eenzaamheid van het grensgebied'? Afspraak op zondag!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten