Aankomen in Everbeek

Vijfenveertig jaar geleden verscheen 'Aankomen in Avignon' van Daniël Robberechts. Vijf jaar geleden volgde de Engelse vertaling 'Arriving in Avignon'. In dat 'relaas' zoals Robberechts het zelf omschreef, onderneemt het hoofdpersonage liefst 21 pogingen om in Avignon aan te komen. Avignon zelf transformeert in een personage van het vrouwelijke geslacht. 

Twee jaar eerder, in 1968, was Daniël Robberechts gedebuteerd met 'De labiele stilte', een vrij traditionele roman. Maar vrij snel zou hij overschakelen naar meer experimenteel prozawerk. 

Robberechts publiceerde eveneens dagboeken, die opvielen door zijn eerlijke aanpak. Hij was actief in verscheidene literaire tijdschriften en ontving diverse bekroningen. Hij wou de literatuur bevrijden van alle mogelijke beperkingen. In 1994 verscheen 'Toxt: Nagelaten werk'. Het bestond uit negen delen en was een onafgewerkte poging om tot een totaalboek te komen. 

Daniël Robberechts was in 1937 geboren in Etterbeek. Na gedeeltelijke wiskundestudies koos hij voor een schrijversbestaan en week na enige tijd uit naar de latere Brakelse deelgemeente Everbeek. Daar woonde hij op Trimpont, één van de meest groene wijken van deze fraaie (deel)gemeente. Etterbeek en Everbeek mogen dan in letters niet zoveel verschillen, in de feiten doen ze dat des te meer. Zeker in vergelijking met de Brusselse deelgemeente was het landelijke Everbeek, op een boogscheut van de grens met Henegouwen, een afgelegen uithoek voor de literaire goegemeente. Zoals ik Marc Reynebeau trouwens ooit met verve hoorde getuigen op de radio.

Toen ik een kleine jongen was, verzorgde mijn moeder een interim in de lagere school van Everbeek. Ze vertelde toen van "die schrijver" die om 4 uur zijn kind van school kwam halen. Het maakte dat schrijver mij toen al een best aardig "beroep" leek. Daniël Robberechts stond echter eveneens symbool voor die andere kant van het schrijversbestaan in Vlaanderen. Hoewel erkend in literaire kringen, kon hij maar voltijds schrijver zijn dankzij de financiële steun van zijn vrouw. In 1992 pleegde hij in Everbeek zelfmoord.

Vandaag komt het levensverhaal van Daniël Robberechts nog steeds pijnlijk actueel over. Literatuur wordt in Vlaanderen immers wel eens meer stiefmoederlijk behandeld. Zoals in zekere zin ook blijkt uit de recente Vlaamse beleidskeuzes inzake onze openbare bibliotheken, nochtans vaak de navelstreng van het lokale cultuurleven.

Benieuwd naar het vervolg van 'De eenzaamheid van het grensgebied'? Afspraak op zondag!