Kleine mechanieken

Afscheidsfeestjes hebben vaak een wat dubbele bodem. De hapjes zijn doorgaans even oogstrelend als heerlijk. De drank is voortreffelijk genoeg om zelfs alledaagse weetjes interessant te maken. Er zijn toespraken; als de spreker goed is met veel luim en het obligate traantje van ontroering. 

Er wordt gelachen en gegild en toch blijft er meestal ook een gevoel van weemoed knagen. Ongeacht of iemand afscheid neemt van zijn jeugd, van zijn actieve beroepsleven of van een bepaald milieu. Misschien omdat een terugblik zelden zo onbezorgd positief is als men op dergelijke momenten wel eens wil laten doen uitschijnen. Maar vooral omdat we onbewust denken aan het definitieve afscheid dat we zolang mogelijk hopen uit te stellen.

Die melancholie is evenmin veraf in de boeken van Philippe Claudel (Dombasle-sur-Meurthe, °1962), filmer en één van mijn lievelingsauteurs. Claudel is een zoon van de Elzas en Lotharingen en zijn verhalen spelen zich bij voorkeur af in relatief kleine dorpsgemeenschappen. Erg melancholisch is bijvoorbeeld het minder bekende 'Rivier van Vergetelheid', waarin de hoofdfiguur treurt om een gestorven geliefde.

Maar ook in het tedere 'Het kleine meisje van meneer Linh' of in zijn internationale bestsellers 'Grijze zielen' (mijn favoriet) en 'Het verslag van Brodeck' kan de oorlogsgruwel toch de melancholie niet volledig wegdrukken. Dat gevoel wordt versterkt door zijn sensitieve en beeldrijke manier van vertellen.

Onlangs verscheen eindelijk de Nederlandse vertaling van 'Kleine mechanieken', een Franse verhalenbundel van Philippe Claudel van 2003. De auteur won voor deze bundel de Prix Goncourt voor het korte verhaal.

'Kleine mechanieken' behoort niet tot mijn absolute lievelingswerk van Claudel. Daarvoor lijken de verhalen soms te veel op surrealistische sprookjes, op pessimistische parabels in zekere zin. Zijn taal is fraai, maar bijwijlen net iets te beeldrijk, een tikje pompeus zelfs bij momenten. Dat neemt niet weg dat ook deze korte verhalen de lezer allerminst onberoerd laten en het uitzonderlijke talent van Philippe Claudel alom aanwezig is. Interessant dus voor Claudel-liefhebbers of als eerste kennismaking met deze meesterlijke verhalenverteller uit Frankrijk.

Benieuwd naar het vervolg van 'De eenzaamheid van het grensgebied'? Afspraak op zondag!

Van Tielt naar Monte Carlo

Sinds eind augustus is 'Kwikzilver', de nieuwe roman van Ann De Craemer (Tielt) uit. Na 'Vurige tong' en 'De seingever' is het de derde roman van De Craemer. Vooral 'Vurige tong' veroorzaakte enige ophef omdat de schrijfster nogal hard van leer trok tegen de katholieke gemeenschap in haar gemeente Tielt. Al liet De Craemer af en toe in het boek toch ook reeds een meer gevoelige kant van haar persoonlijkheid zien.

Dat was nadrukkelijker het geval in 'De seingever', waarin een vrij warm beeld werd geschetst van een vrijwilliger bij Vlaamse koersen. Die lijn trekt Ann De Craemer nu door in 'Kwikzilver', een herkenbare ode aan haar grootmoeder en haar verhalen. 

Het boek geniet in elk geval veel aandacht in de media in Vlaanderen en Nederland. Opmerkelijk is dat vooral de Nederlandse recensenten het over 'een liefdevol en ontroerend portret' hebben dat toch niet vervalt in meligheid. In de Vlaamse media is op dat vlak enig voorbehoud merkbaar en neemt men al eens het woord "mierzoet" in de mond. Verder verlangen sommigen naar verhalen die minder teruggrijpen naar de eigen jeugd en familie. Uiteindelijk is het natuurlijk aan de lezer zelf om te oordelen en zijn eigen smaak te volgen...

Ook 'Monte Carlo', de nieuwste roman van Peter Terrin (Herzele), gaat allerminst onopgemerkt voorbij. In de kritieken heeft men het onder meer over "een kleinood", "een puntgave roman" en een waardige opvolger van het bekroonde 'Post mortem'. 'Monte Carlo' is nu eveneens opgenomen op de longlist voor de AKO Literatuurprijs. Op 26 september reduceert men de lijst tot maximaal 6 genomineerden. 

En op donderdag 4 december om 20 uur is Peter Terrin te gast in het O.C. De Lier te Lierde op uitnodiging van de plaatselijke openbare bibliotheek. Alvast een datum om te noteren! 


Benieuwd naar het vervolg van 'De eenzaamheid van het grensgebied'? Afspraak op zondag!

Tuupe vuir Ronse

Voor een goed begrip: ik ken geen Ronsisch. Maar ik woon wel reeds mijn hele leven op de weg naar deze taalgrensstad. Dat laat zijn sporen na. Bovendien heb ik er jarenlang school gelopen. Dag in, dag uit het weinig opwekkende Collegestraatje door en dan langs de grote poort in de Generaal De Gaullestraat naar binnen. Onder het waakzaam oog van Sint-Antonius van Padua.

Maar Ronsisch ken ik dus niet, al is dat natuurlijk geen noodzaak om de titel van dit bericht te begrijpen. Samen voor Ronse! Een wervende strijdkreet van een onafhankelijke alliantie om de faciliteitenstad er na al die jaren opnieuw bovenop te brengen. De strijdkreet voor de zogenaamde Renaixance van Ronse was afkomstig van journalist en auteur Stef Vancaeneghem (°1950, Gent), al moest hij achteraf vaststellen dat zijn hartenkreet soms oneigenlijk gerecupereerd werd.

Stef heeft er een lange journalistieke loopbaan op zitten, onder meer bij Spectator en Het Volk. Verder publiceerde hij verschillende romans en toneelstukken, die zich grotendeels in Ronse afspelen. Denken we onder meer aan 'Zonde van Nini', over het wereldkampioenschap wielrennen van 1963 en over de teloorgang van de lokale textielindustrie. En verder aan 'Madame Valentine of de tederheid' en 'De ommegang'.

Daarnaast was Stef gedurende 40 jaar in zekere zin het geweten van politiek Ronse. Onder meer in de regionale weekbladen De Ronsenaar en Plus gaf hij zijn eigen vaak kritische kijk op de stad die hem zo dierbaar was. Het bloed kruipt waar het niet gaan kan en Stef publiceerde op zijn eigen, gelijknamige blog sinds 2005 geregeld berichten over het maatschappelijke leven in Ronse. In zijn totaal eigen stijl, niet gespeend van couleur locale, wat ook zijn romans kenmerkt.

Op 4 augustus plaatste hij evenwel een bericht op zijn blog waarin hij aangaf niet langer de chroniqueur van de plaatselijke politiek te willen zijn:
"Bij deze dus, fidele lezer laat ik mijn politieke comments hier definitief voor wat ze zijn of niet waren. Het is genoeg geweest. Ik heb het opstekend extremisme en het platte populisme in Ronse lang en hard genoeg bestreden. Samen met anderen die dat ook willen, streef ik verder naar pure Meerwaarde Voor Ronse. Ik kies daarvoor de moeilijke middenweg en laat Ronse daarbij noch rechts noch links liggen. "

Stef Vancaeneghem blijft berichten op zijn blog publiceren, maar voortaan opteert hij voor het pure schrijfplezier.

Ooit had ik in de Raadzaal van het Brakelse gemeentehuis een literair interview met Stef Vancaeneghem. Het werd een gesprek van Stef tot Stefaan. Bovenal was het een ontmoeting met een boeiende en intrigerende man. Het zal stiller worden in politiek Ronse...

Benieuwd naar het vervolg van 'De eenzaamheid van het grensgebied'? Afspraak op zondag!